Handicap seks en verder
Dwarslaesie
Algemene informatie
Je spreekt van een dwarslaesie als je ruggenmerg beschadigd is. Een dwarslaesie is niet aangeboren, maar overkomt je op latere leeftijd. Een veel voorkomende oorzaak voor dwarslaesie is een ongeluk. Ook kan een tumor de oorzaak zijn. De meeste dwarslaesie patiënten zitten in een rolstoel en kunnen niet lopen.
De gevolgen zijn afhankelijk van de plaats en de ernst van de beschadiging van het ruggenmerg. Is het heel ernstig dan zijn de benen en spieren van de blaas en anus of poepgaatje verlamd. Je kan dan niet lopen en ook je urine en ontlasting niet ophouden. Door je rolstoel kom je vaak minder snel in contact met leeftijdgenoten. Je moet meer moeite doen om een relatie te krijgen.
Seks en dwarslaesie
Ook heeft een dwarslaesie gevolgen voor de seks.
Jongens hebben meestal geen gevoel in hun penis en kunnen geen erectie krijgen. Meisjes zijn gevoelloos in het gebied van de vagina. Tijdens het vrijen is het lastig als je je urine en ontlasting niet onder controle hebt. Je bent dan incontinent. Je hebt hulpmiddelen om urine en ontlasting op te vangen. Soms is er een operatie verricht om een stoma te maken. (www.harry-bacon.nl en www.convatec.nl) Stoma betekent kunstmatige uitgang. Er wordt een tijdelijke of blijvende uitgang via je huid gemaakt. Er bestaan verschillende manieren hoe dat gedaan wordt. De ontlasting of urine wordt dan opgevangen in een zakje. Soms kan je je blaas trainen om hem op bepaalde vaste tijden te legen.
De ernst en plaats van de beschadiging van het ruggenmerg bepaalt wat je wel en niet kan. Ook wat seks betreft. De mate van verlamming en gevoelloosheid is bepalend. Het kan zijn dat je penis toch stijf wordt door streling. Dit heet een reflexerectie. Dat hoeft niet te betekenen dat je een zaadlozing krijgt. Voor de zaadlozing heb je weer andere zenuwen nodig. Die kunnen ook beschadigd zijn. Veel jongens en mannen met een dwarslaesie kunnen geen zaadlozing krijgen. Soms komt het zaad niet door de penis naar buiten maar belandt het in de blaas. Met het plassen komt het tegelijk met urine naar buiten. Misschien denk je dat bij seks een zaadlozing hoort. Dat klopt niet. Je kan lekker vrijen zonder zaadlozing. Je hebt wel zaad nodig als je een kind wil krijgen. Het kan dat je vagina niet vochtig wordt tijdens het vrijen. Dan kan een glijmiddel uitkomst geven.
Er zijn veel verschillende manieren om van seks te genieten. Als je penis of je vagina niet goed werken worden andere plekken van je lijf soms extra gevoelig. Dat kunnen je borsten of je billen zijn. Dit zijn je erogene zones. Alle plekjes waar je opgewonden van raakt heten zo. Als je je concentreert op de aanraking van dat moment kan je je huid heel gevoelig maken. Dat gevoel kan soms bijna een orgasme benaderen. Je kan je hierin oefenen. Er zijn hulpmiddelen om een erectie mogelijk te maken of problemen met incontinentie op te vangen.
Kinderen krijgen
Voor mannen met een dwarslaesie is het soms moeilijk om vader te worden. Wil je graag een kind dan kan je via je huisarts advies vragen over kunstmatige inseminatie. Bij kunstmatige inseminatie wordt zaad of sperma van de man met een slangetje in de vagina van de vrouw gebracht. De meeste vrouwen met een dwarslaesie kunnen zwanger worden en op de gewone manier een kind krijgen. Als de bevalling moeilijk gaat is soms een keizersnede nodig. Begeleiding en controle door een specialist zijn noodzakelijk. Dwarslaesie is niet erfelijk.